Zdanie – aby wypowiedzenie było zdaniem, musi zawierać czasownik
podmiot = odpowiada w zdaniu na pytanie KTO?CO?
czasownik = związany z podmiotem, wskazuje na czynność, którą podmiot wykonuje
reszta zdania = m.in.. okolicznik miejsca GDZIE?, okolicznik czasu – KIEDY?
a) zdanie pojedyncze nierozwinięte, zawiera tylko podmiot i czasownik:
podmiot + czasownik.
Ik + eet.
Jem.
Oto inne przykłady:
Ik ga/Ik loop – Jadę/Idę
Ik spring – Skaczę
Ik zeg – Mówię
b) zdanie pojedyncze rozwinięte, zawiera podmiot, czasownik i dodatkowe
części zdania:
części zdania:
podmiot +
czasownik + okolicznik czasu i miejsca.
czasownik + okolicznik czasu i miejsca.
Ik + eet + vanavond thuis.
Jem dziś wieczorem w domu.
Ik ga op de fiets – Jade na rowerze
Ik spring van de berg – Skaczę z góry
Ik spreek Pools – Mówie po polsku
c) zdanie złożone
tzw. współrzędne – zawiera 2 podmioty, więcej niż 1 czasownik,
„spójnik współrzędności” oraz często też inne części zdania:
tzw. współrzędne – zawiera 2 podmioty, więcej niż 1 czasownik,
„spójnik współrzędności” oraz często też inne części zdania:
podmiot + czasownik(1) + okolicznik czasu i mejsca + spójnik
+
podmiot + czasownik(2 ) + reszta.
+
podmiot + czasownik(2 ) + reszta.
Ik + eet + vanavond thuis + en + ik + kijk + naar tv.
Jem dziś wieczorem w domu i oglądam tv.
Przykłady:
Ik ga op de fiets en ik zing – Jade na rowerze i śpiewam.
Ik spring van de berg en ik zing een liedje – Skaczę z góry i śpiewam piosenkę
Powyższe zdania złożone posiadają zatem 2 osobne
mniejsze zdania składowe,
rozdzielone spójnikiem ‘en’
– polskie ‘i’.
mniejsze zdania składowe,
rozdzielone spójnikiem ‘en’
– polskie ‘i’.
Oba zdania nie-zależą od siebie nawzajem, mogłyby równie dobrze
istnieć osobno
(są współrzędne, równe sobie). Oprócz tego warto zwrócić uwagę na to, iż w obu zdaniach składowych
czasownik (często nazywany orzeczeniem zdania) znajduje się na II miejscu.
W kolejnym wpisie nt. bijzin zobaczycie, że czasami czasownik lubi lądować na samym końcu zdania.
istnieć osobno
(są współrzędne, równe sobie). Oprócz tego warto zwrócić uwagę na to, iż w obu zdaniach składowych
czasownik (często nazywany orzeczeniem zdania) znajduje się na II miejscu.
W kolejnym wpisie nt. bijzin zobaczycie, że czasami czasownik lubi lądować na samym końcu zdania.
Poniżej zdania złożone współrzędnie z INNYMI „spójnikami współrzędności”
(warto zapamiętać):
(warto zapamiętać):
– Hij kijkt naar tv, maar hij
begrijpt niets.
– On ogląda tv , ale nic nie rozumie.
begrijpt niets.
– On ogląda tv , ale nic nie rozumie.
– Ik ga op de fiets of
ik ga met de auto.
– Jadę na rowerze albo samochodem.
ik ga met de auto.
– Jadę na rowerze albo samochodem.
– Hij komt vanavond, dus wij
gaan samen eten .
– On przychodzi dziś wieczorem, więc będziemy razem jeść.
gaan samen eten .
– On przychodzi dziś wieczorem, więc będziemy razem jeść.
– Ik ga op de fiets, want
ik heb geen auto.
– Jadę na rowerze do pracy, bo nie mam samochodu.
ik heb geen auto.
– Jadę na rowerze do pracy, bo nie mam samochodu.
Jeżeli ktoś zechciałby zrobić więcej przykładów, bardzo proszę o info poniżej w komentarzu 🙂
Witam , czy zawsze mówi się /pisze "op de fiets " np. Ik kom op de fiets . Czy można również powiedzieć "met de fiets" ?? Pozdrawiam zocha 🙂
Witaj!
Met de fiets – brzmi bardziej belgijsko,
A 'op d fiets' to standaard taal w Holandii
Aha dzięki. Uczyłąm się rok holenderskiego w Belgii i pamiętam z lekcji – "Ik kom met de fiets/ met de auto/met de trein ", ale "te voet " . Pamiętam jeszcze jedno słówko "Wablief?" – kiedyś bardzo często go używałam (teraz nauczyłam się mówić "Wat zeg je/u?), jedna Holenderka powiedziała mi, że to takie belgijskie 😉 Dzieki za odpowiedź, jak będę miała jakieś inne pytania to wiem gdzie zapytać. Pozdrawiam zocha:)
Dokladnie. Tutaj masz stronke https://www.wablief.eu/index.php/woordenboek-vlaams-nederlands/w
Belgijske slowka i ich holenderskie odpowiedniki:)
Qrna teraz nie rozumiem….czy Ik ga – tzn- ja idę, ja jade?
Z jazdą na rowerze jest tak:
Ik ga op de fiets – Jadę na rowerze
ale
Ik fiets – od czasownika 'fietsen' jechać na rowerze – Jeżdzę na rowerze
Czasownik 'gaan' znaczy właściwie przemieszczac się, zarówno jechać jak i iść
Spojrz:
Ik ga naar buiten, oznacza to samo co:
Ik loop naar buiten, z tym ze tutaj podkreslasz fakt, ze idziesz na pieszo:-)
Ik ga met de auto naar Polen -Jadę autem do Polski
natomiast
Ik rijd in de auto van mijn ouders – znaczy: Jeżdzę autem moich rodziców