I. GEEN – używamy do zaprzeczania ’een-rzeczowników’,
Co to znaczy?
’Ik heb een boek’ – ’Mam książkę’
Bliżej nieokreślony rzeczownik – z rodzajnikiem nieokreślonym –> een boek
Zatem negacja –> ’Ik heb geen boek’ (Nie mam <żadnej> książki)
Ik zie een vrouw’ – Widzę (jakąś) kobietę
’Ik zie geen vrouw’ – Nie widzę (żadnej) kobiety
’Hij heeft een baan’ – On ma (jakąś) pracę
’Hij heeft geen baan’ – On nie ma (żadnej) pracy
’Dat is een leuk boek’ – To jest fajna książka
’Dat is geen leuk boek’ – To nie jest fajna książka
UWAGA! ten przymiotnik 'leuk’ stanowi jakby część naszego rzeczownika 'boek’
Przykład 2:
’Zij is moeder’ – 'Ona jest matką’
Rzeczownik 'moeder’ nie ma rodzajnika, ponieważ jest użyty w sensie ogólnym,
tzn. nie mówimy tutaj o jakiejś konkretnej/czyjejś matce; mamy na myśli tutaj rolę życiową
Zatem negacja –> ’Zij is geen moeder’ (Ona nie jest matką)
Ik kijk voetbal’ – Oglądam futbol – w sensie ogólnym <bez rodzajnika>
’Ik kijk geen voetbal’ – Nie oglądam futbolu (bo nie lubię)
’Zij wil kinderen’ – On chcę (mieć) dzieci
’Zij wil geen kinderen’ – Ona nie chcę (mieć) dzieci
II. NIET – używamy w pozostałych przypadkach,
UWAGA – czasami zdarzają się wyjątki od reguł zapisanych poniżej.
Napiszę jeszcze o tym! Dzisiaj tylko PODSTAWOWE/proste zdania.
’Niet’ stawiamy:
1) po rzeczownikach z rodzajnikami określonymi
(het boek, de auto, ale też np. mijn /jouw boek czy auto)
2) po czasownikach, zaprzeczamy daną czynność (kijk, wil, is)
3) po określeniu czasu (vanavond)
4) przed przyimkiem/grupami przyimkowymi
(naar voetbal, met de kinderen)
5) przed przymiotnikiem (leuk)
’Ik heb het boek’
’Ik heb het boek niet’ – Nie mam <tej> książki
z tymże tutaj mamy na myśli konkretną książkę
2 i 4
’Ik kijk naar voetbal’ – Oglądam futbol (w telewizji, np na programie NOS 1 sport)
’Ik kijk– niet– naar voetbal’ – Nie oglądam futbolu
’Zij wil met de kinderen op vakantie gaan’ – Ona chce jechać z dziećmi na wakacje
’Ik kijk vanavond naar voetbal’ – Oglądam dziś wieczorem futbol
’Ik kijk vanavond –niet– naar voetbal – Nie oglądam dziś wieczorem futbolu
’Dit boek is leuk’ – Ta książka jest fajna
’Dit boek is –niet– leuk – Ta książka nie jest fajna
ZADANKO – odpowiedź pojawi się za kilka dni na
https://www.moj-holenderski.blogspot.nl/search/lab/Testy%20i%20zadania%20-%20odpowiedzi
Będzie prościej, jeśli utworzysz najpierw zdania twierdzące,
aby zobaczyć, czy będzie 'een’ czy może rodzajnik określony.
a) Nie jadę dzisiaj do pracy.
b) Nie piję/pijam piwa.
c) Nie,(ten) telewizor nie stoi na szafie.
d) Jutro nie przyjdę do szkoły.
e) Nie mam pomysłu.
f) Ten pomysł nie jest fajny
No proszę, a więc jednak istnieją jakies reguły względem geen i niet. Kiedy zapytałam o to moją nauczycielkę na kursie, powiedziała, ze zasad nie ma, to zwyczajnie trzeba wiedzieć i widziec sens wypowiedzi.
Witaj. Uzupełniłam nieco wpis o NIET.
Faktycznie czaaasem zdarza się, iż ciężko zastosować powyższe reguły. W bardziej rozbudowanych zdaniach, w różnych kontekstach MIEJSCE 'niet' w zdaniu bywa nie dokońca jasne i takie jednoznaczne… NAPISZE O TYM!
Tymczasem narazie tyle, wystarczy, nie ma co mieszać. Źródła, jakimi się posługiwałam tworząc tego posta to:
– CODE1 książka
– stronka http://www.taalingebruik.nl
– holenderskie fora
Niet jako przykład 1 to – po dopełnieniu :))
Tak, mamy dopelnienie blizsze i dalsze. Jednak nie uzywalam tych okreslen, wychodzac z zalozenia ze suche gramatycxne nazwy odpychaja…. 🙂 Moja oropozycja jest chyba bardziej przystepna jeslu chodzi o poczatkujacych i prostsze zdania. Moze w przyszlosci pojawi sie b.szczegolowa lekcja na ten temat! Dzieki. Pozdrawiam
Hej , dodałaby jeszcze do tego :
1. Niet występuje przed " graag, dikwijls, elke dag "
Ik fiets elke dag naar school. Ik fiets niet elke dag naar school – chociaż ten przykład można odnieść również do zasady "NIET występuje po czasowniku" 🙂
2. Niet występuje po "mijn, jouw, haar … + rzeczownik"
Dit is mijn vriend. Dit is mijn vriend niet.
3. Niet występuje po "deze, die, dit, dat + rzeczownik"
Ik schrijf deze brief. Ik schrijf deze brief niet.
Pozdrawiam serdeczni i czeka na dalsze wpisy na Twoim blogu . Zocha 🙂
Witaj, dzięki za komentarz.
2. Dokłądnie, mozna potraktowac te rodzajniki dzierzawcze (które wymieniasz) jako 'rodzajniki okreslone" , czyli punkt "1-NIET" w poście 🙂
Ik heb HET boek niet albo–> Ik heb JOUW boek niet.
3. I podobnie
Ik heb DE auto niet —> Ik heb JOUW auto niet.