Szyk zdania – bijzin

on6 komentarzy do Szyk zdania – bijzin
W poprzednich wpisach mogliście na podstawie kilku 
podanych przykładów poczytać o niektórych częściach zdania:
– podmiot (kto?co?)
– czasownik (tzw. orzeczenie – co robi?)
– określenie miejsca i czasu (np. thuis, vanavond)

Pisałam też, że czasownik zajmuje 
zawsze II miejsce w zdaniu typu hoofdzin  
(wyjątek – pytanie zamknięte):
Przypomnę, że chodziło o zdania pojedyncze 
(1 czasownik), ale także zdania złożone  
(1 albo więcej czasowników) ze spójnikami łączącymi:  
en, want, maar, dus.

Schodki zaczynają się natomiast wtedy, kiedy chcemy posłużyć się 
zdaniem złożonym, w którym spójnik powoduje, 
że czasownik(i) ląduje na samym końcu. 
Zdanie (a raczej jego część) z takim „dziwnym” szykiem 
to właśnie bijzin.
Przykłady ze spójnikiem  ’omdat’:

’Ik studeer hard voor het examen (a) omdat ik echt wil slagen’. (b)
’Uczę się intensywnie na egzamin (a), ponieważ na prawdę chcę zdać’. (b)
Zdanko (a) to zwyczajne hoofdzin, natomiast (b) bijzin.
UWAGA! Rozpoczynając na odwrót – od bijzin, należy pamiętać, 
aby w zdaniu (a) posłużyć się inwersją. 
To bardzo ważna zasada, oprócz tego zwróć uwagę, że Holendrzy
nie pomijają w zapisie i mowie podmiotu (tutaj 'ik’), 
’Omdat ik echt wil slagen (b), studeer ik heel hard’. (a)
’Ponieważ na prawdę chcę zdać (b), uczę się bardzo intensywnie’. (a)

Inne przykłady, w których już wyraźnie widać różnicę pomiędzy 
j. niderlandzkim a j.polskim:

’Ik wil dit boek kopen omdat ik het interessant vind.’
’Chcę kupić tę książkę, ponieważ myślę, że jest interesująca’. 
’Die schoenen passen niet bij jou omdat ze te ouderwets zijn’. 
’Te buty nie pasuję do Ciebie, ponieważ są zbyt staromodne’. 
Innego rodzaju spójniki oraz przykłady zdań:

a) als – jeśli
Ik neem een paracetamol, als ik hoofdpijn heb
b) toen – wtedy kiedy
Ik heb hier gewoond, toen ik jong was
c) dat – że
Ik denk dat het morgen leker weer wordt
Często w zdaniach, w których wyrażamy swoją opinie/przypuszczenia.
Ik denk dat ….Ik vind dat …Ik geloof dat
d) hoewel – chociaż

Hoewel we er geen zin in hadden, zijn we toch boodschappen gaan doen

e) of – czy
Ik vraag me af of  de kwaliteit van het geleverde leidingwater wel goed is
f) sinds – odkąd
Sinds we kinderen hebben, hebben we nauwelijks tijd voor elkaar
g) terwijl – podczas gdy  
Ik moet werken terwijl de andere vakantie hebben.

Pozostałe bardzo często używane spójniki to: 
voordat (zanim), wanneer (kiedy), zoals (tak jak), zodat (dzięki czemu, więc), 
zolang (jak długo) itd.
Może jakieś przykłady zdań (w komentarzach)? 🙂 
PAMIĘTAJCIE, że po spójniku znajduje się zawsze podmiot zdania (kto? co?)!

Darmowa Lekcja Holenderskiego

Sprawdź!

6 thoughts on “Szyk zdania – bijzin”

  1. Witam, mam pytanie odnośnie dwóch zdań 🙂 a dokładniej ich tłumaczenia . Zostały one użyte we fragmencie zaczynającym sie od ".. Inne przykłady, w których widać …."
    1.Ik wil dit boek kopen omdat ik het interessant vind – chcę kupić tę książkę, ponieważ myślę , że jest interesująca . Moim zdaniem powinno być TĘ KSIĄŻKĘ dla DAT BOEK, a TAMTĄ KSIĄŻKĘ – dla DIT BOEK 🙂

    2.Die schoenen passen niet bij jou omdat ze te ouderwets zijn – Te buty nie pasują do ciebie, ponieważ są staromodne. Moim zdaniem TE BUTY dla DEZE SCHOENEN oraz TAMTE BUTY – DIE SCHOENEN .

    Nie wiem, może to ja się mylę , dlatego właśnie pytam 🙂 Dziękuję za odpowiedź . Pozdrawiam zocha 🙂

    Odpowiedz

  2. Witam , pomyliłam się w przypadku zdania nr 1 :O. DIT jest dla przedmiotu znajdującego się blisko, a DAT – dla znajdującego się dalej 🙂
    Jeśli chodzi o zdanie nr 2 to chyba z tym DIE to znaczy TE BUTY jako ONE – liczba mnoga. Ale nie wiem dlaczego ??? Pozdrawiam zocha 🙂

    Odpowiedz

    1. Domyśliłam się 🙂
      trafna uwaga z tym 'die'!!!
      DOKŁADNIE, czasem tak bywa, że pomiędzy 'de' a 'die' nie ma zbytniej różnicy. W danym przykładzie chodzi właśnie o 'de schoenen' l.mn.

      'die' brzmi to po prostu lepiej i nie musi byc to od razu tłumaczone na:
      –> tamte buty nie pasują do Ciebie…

      Inaczej byłoby w takim przykładzie:
      Deze schoenen passen niet bij jou, maar die wel.
      –> Te buty nie pasuję do Ciebie, ale tamte owszem.

      Pozdrawiam!

      Odpowiedz

  3. Witaj! Dzięki za komentarz! Zasada jest taka, że dla het-rzeczowników używamy własnie ZAIMKÓW WSKAZUJĄCYCH 'dit' albo 'dat'.

    DIT (tą) dla obiektów/przedmiotów, które są "bliżej" a DAT(tamtą) dla tych , które znajdują się "dalej" w naszym zasięgu. O co chodzi?

    Leżą 2 ksiązki na szafie, jedna bliżej niż druga. I mówisz do sprzedawcy, że chcesz DIT BOEK, wskazujesz na TĄ, która leży bliżej.

    Jak to się odnosi do przykładu z posta?
    Skoro mam na myśli książka, która uważam po prostu za interesującą?
    Chodzi o to, że dzięki temu 'DIT' podkreślamy , że chcemy właśnie'TĘ" książkę a nie inną.
    I muszę przyznać, że jeżeli zmienilibyśmy to zdanie na : Ik wil DAT boek kopen…. to wtedy 'dat' tłumaczymy na –>tamtą, ale to nie zmienia faktu, że ona nas interesuje a nie inna. Zdanko to brzmi po prostu nieco inaczej. Wszytsko zależy od KONTEKSTU, bo np.
    Ik wil dit boek niet kopen omdat ik dat boek liever wil hebben.
    Nie chcę tej ksiązki kupować, ponieważ wolę tamtą .

    Inny przykład: In dit boek geeft Joep Schrijvers inzicht in het politieke gedoe in bedrijven
    —> W TEJ książce Joep ukazuje polityczny zamęt w przedsiębiorstwach.
    Inaczej zabrzmiało by: 'In dat boek geeft….' prawda?
    —> W TAMTEJ książce Joep ukzauje polityczny zamęt w przedsiębiorstwach
    🙂

    Odpowiedz

  4. Witam , dzięki za wytłumaczenie 🙂 Teraz jest to zrozumiałe dla mnie . Jak będę miała więcej pytań , to wiem już do kogo mogę napisać 🙂 Pozdrawiam zocha 🙂

    Odpowiedz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *